Winterkoning
Winterkoning (Poecile palustris)
De winterkoning (Troglodytes troglodytes) is een van de kleinste zangvogels van Europa en een van de meest voorkomende broedvogels. Hij heeft een gedrongen lichaam, een vaak omhoog staartje en een spitse snavel. De soort komt het hele jaar voor en voelt zich vooral thuis in gebieden met dichte begroeiing.
De zang van de winterkoning is opvallend luid en krachtig, zeker voor zo’n klein vogeltje. Het lied bestaat uit een combinatie van heldere tonen en snelle trillers. Het mannetje zingt om zijn territorium af te bakenen, vooral in het voorjaar. Daarnaast heeft de soort ook contact- en alarmroepen.
Leefgebied
De winterkoning leeft graag in struiken, heggen, bosranden, tuinen, parken en moerassen, zolang er maar genoeg beschutting is. Ook in stedelijke gebieden komt hij voor, mits er voldoende dicht groen aanwezig is.
Voedsel
Zijn menu bestaat vooral uit insecten, larven, spinnen en andere kleine ongewervelden. Hij zoekt zijn voedsel vooral laag bij de grond of tussen dichte begroeiing. In de winter vult hij dit soms aan met zaden en bessen.
Verspreiding
De winterkoning komt voor in bijna heel Europa, grote delen van Azië en Noord-Afrika. In Nederland is hij een algemene broedvogel. Meestal blijft hij het hele jaar op dezelfde plek, maar vogels uit koudere gebieden trekken in de winter naar mildere streken.
Nestbouw
Het mannetje bouwt meerdere bolvormige nesten met een opening aan de zijkant, vaak laag bij de grond in struiken of tussen mos. Het vrouwtje kiest er één uit en bekleedt dat met zachte materialen zoals veren en haren. Een legsel bestaat meestal uit vijf tot zeven eieren.
Bijzonderheden
De winterkoning valt op door zijn uitzonderlijk luide zang, die zelfs in de winter te horen is. Mannetjes bouwen vaak meerdere nesten om indruk te maken op de vrouwtjes. Daarnaast kiest hij soms bijzondere plekken om te nestelen, zoals oude bloempotten of schuren, zolang er maar voldoende beschutting is. Het rechtopstaande staartje is een kenmerkende houding.